نتایج 15 ساله سازگاری سوزنی‌برگان مهم جهان در منطقه ارتفاعی پایین‌بند نوشهر

این تحقیق در راستای بررسی سازگاری گونه‌های سوزنی‌برگ صنعتی با هدف کاهش هزینه تولید، به‌همراه افزایش تولید در واحد سطح به‌فرض سازگاری تعدادی از گونه‌های کاشته شده و توسعه کشت آنها در عرصه جنگلهای مخروبه در قالب طرح آماری بلوک‌های کامل تصادفی در سه تکرار با 9 گونه و واریته در جنگل پاتم خیرودکنار، در ارتفاع450 متر بالاتر از سطح دریا در سال 1369 اجرا شد. مشخصه‌های ارتفاع درخت، قطر برابرسینه، قطر یقه، درصد زنده‌مانی و شادابی درختان در سال پانزدهم بررسی شد. همچنین مطالعه پوشش گیاهی منطقه، وضعیت خاک (با حفر پروفیل و با تشریح خصوصیات فیزیکی و شیمیایی خاک) و شرایط اقلیمی منطقه نیز مدنظر قرار گرفت. تحلیل آماری با استفاده از نرم‌افزار spss و آزمون میانگین‌ها به‌روش دانکن انجام شد. نتایج نشان داد که از نظر زنده‌مانی گونه کاج سیاه کالابر (Pinus nigra var. calabrica) با مبدأ جنوب فرانسه و کریپتومریا (Cryptomeria japonica) با مبدأ کلاردشت بیشترین درصد بقا را نشان داده و در گروه اول قرار گرفتند. گونه‌های کاج تدا (Pinus taeda) و کاج سیاه اطریش (Pinus nigra var. austriaca) در گروه دوم جای گرفتند. گونه سکویا (Sequoia sempervirens) با مبدأ بذر شهرپشت نوشهر (یوگسلاوی) نتایج خوبی ارائه کرد، ولی به‌دلیل سقوط یک اصله درخت قطور راش در قطعه تکرار اول، در گروه پایین‌تری قرار گرفت. در ضمن گونه Cedrus atlantica با مبدأ بذر فرانسه به‌دلیل تلفات زیاد از آزمایش حذف شد. از نظر ارتفاع، گونه سکویا در گروه اول و کاج الیوتی (Pinus elliottii) در گروه دوم آزمون دانکن جای گرفتند. از نظر قطر برابرسینه و قطر یقه، گونه سکویا به‌همراه کاج الیوتی در گروه اول و گونه‌های کاج تدا و کاج سیاه کالابر در گروه دوم قرار گرفتند. از مجموعه صفات مورد بررسی، گونه سکویا بهترین رشد قطری و ارتفاعی و شادابی را داشت و بعد از آن گونه‌های کریپتومریا و کاج سیاه کالابر از گونه‌های موفق و سازگار تا سن 15 سالگی بودند. بر این اساس کاشت گونه‌های کاج تدا و الیوتی به‌رغم رشد قطری و ارتفاعی، به‌دلیل نابردباری به شرایط محیطی و چنگالی شدن، خشکیدگی و شکستن تاج بیشتر پایه‌ها در اثر برف و توفان در مناطق مشابه، توصیه نمی‌شود.